والیبال ایران در سالهای اخیر به عنوان یکی از قدرتهای نوظهور در عرصه والیبال مطرح شد و نمایش خیره کننده تیم ملی والیبال ایران در برابر تیمهای مطرح و قدرتمند دنیا و دو دوره قهرمانی پیاپی در قاره آسیا، نقش مدیریت خوب و برنامه ریزی بلند مدت را در موفقیتهای پی در پی این تیم به عینه نشان داد.

پشتوانه تیم ملی، لیگ برتر باشگاههای والیبال کشور است که چندین سال است با حمایت تماشاگران در شهرهای مختلف کشور برگزار می شود.

خوشبختانه در سالهای اخیر، شبکه های استانی سیما پخش زنده بازیهای لیگ برتر والیبال را در برنامه خود قرار داده و موجب شده اند علاقمندان این رشته ورزشی به ویژه بانوان که امکان حضور در سالنهای والیبال را ندارند، بتوانند مسابقات جذاب والیبال را تماشا کنند.

در سال 92 که بازیهای لیگ برتر والیبال ایران با حضور سه تیم از استان تهران و نه تیم از سایر استانها برگزار شد، تمام شبکه استانی مربوطه غیر از شبکه استانی تازه تأسیس البرز بیشتر بازیهای تیمهای والیبال شهرستانی را به طور زنده روی آنتن بردند، اما اغلب بازیهای خانگی تیمهای تهرانی که اتفاقاً یکی از آنها (متین ورامین) از مدعیان اصلی قهرمانی این دوره از مسابقات محسوب می شود، پخش نشد.

اما نکته غم انگیزتر ماجرا وقتی بود که مقرر شد بازیهای حساس مرحله نیمه نهایی این مسابقات در ورزشگاه آزادی تهران برگزار شود! چرا که شبکه های سراسری برنامه ریزی خاصی برای پخش زنده این مسابقات حساس و جذاب نکرده بودند.

به نظر می رسد شبکه های سراسری سه و ورزش سیما می توانستند حداقل بازیهای روزهای اول و دوم مرحله نیمه نهایی این مسابقات را به راحتی پوشش دهند. ضمن اینکه امکان پخش بازیهای روز سوم هم از طریق شبکه شما وجود دارد. اما بی توجهی شبکه های سراسری سیما به پوشش این مسابقات جذاب در روز اول باعث شد تا بینندگان مشتاق از تماشای دو بازی زیبای والیبال بین چهار تیم برتر ایران و آسیا محروم شده و گزارش بازی را تنها از رادیو و آن هم با صدای بی کیفیت گزارش از طریق موبایل دریافت کنند!

اما از بی توجهی شبکه های سراسری سیما که بگذریم، کم کاری سه مرکز صدا و سیمای آذربایجان غربی، خراسان رضوی و مازندران هم در عدم پخش زنده این مسابقات دخیل بوده است. چرا که این مراکز می توانستند با پیگیری و هماهنگی های لازم امکان پخش زنده حداقل از طریق شبکه های استانی مربوطه را فراهم کنند. این مراکز حتی زحمت ارسال گزارشگر برای پوشش رادیویی این بازیها و یا پخش گزارش رادیو ورزش از طریق رادیوهای استانی را هم به خود ندادند! تنها مرکز خوش سابقه در این زمینه مرکز آذربایجان شرقی است و به راحتی می توان پیش بینی کرد اگر نماینده والیبال تبریز در بین چهار تیم مرحله نیمه نهایی حضور داشت، قطعاً شبکه سهند هماهنگی برای پخش زنده مسابقات این تیم را انجام می داد.

امیدواریم در روزهای آینده، بازیهای باقی مانده مرحله نیمه نهایی به همراه بازیهای رده بندی و فینال این دوره از مسابقات لیگ برتر والیبال به شکل مطلوبی از طریق شبکه های سراسری و استانی سیما پوشش داده شود.

پی نوشت:
خوشبختانه برخی بازیهای مرحله نیمه نهایی و نیز بازیهای رده بندی و فینال از شبکه های سراسری پخش شدند.

با راه اندازی سیستم دیجیتال در اواخر دهه هشتاد، عده زیادی از مردم ایران برای همیشه با تصاویر برفکی تلویزیون در سیستم آنالوگ خداحافظی کردند.

راه اندازی فرستنده های دیجیتال راه را برای گسترش شبکه های تلویزیونی توسط سازمان صدا و سیما به عنوان متولی انحصاری شبکه های رادیو تلویزیونی در ایران هموار کرد و در مدت کوتاهی تعداد شبکه های تلویزیونی قابل دریافت در سیستم زمینی از هشت شبکه به بیست شبکه افزایش پیدا کرد.

سهولت اضافه کردن شبکه در سیستم دیجیتال باعث شد صدا و سیما بررسی و سخت گیری کمتری در راه اندازی شبکه های جدید به کار گیرد و در نتیجه شبکه هایی با تعاریف و اهداف نزدیک به هم تأسیس شوند و کار برای تأمین برنامه برای آنها سخت شود.

از جمله شبکه های جدید در سیستم دیجیتال، شبکه هایی بودند که برای پخش سریالها و فیلمهای ایرانی راه اندازی شدند. شبکه "آی فیلم" که کار خود را به عنوان یک شبکه برون مرزی آغاز کرده بود، در تابستان 90 به سیستم دیجیتال کشور اضافه و خیلی زود به یکی از شبکه های پربیننده داخلی تبدیل شد. یک سال و نیم بعد هم در کمال تعجب، شبکه تماشا که آن هم به پخش سریال اختصاص داشت، راه اندازی شد. ابتدای راه اندازی این شبکه جدید اعلام شد با توجه به محتوای مشابه این دو شبکه، پخش شبکه آی فیلم از سیستم دیجیتال متوقف شده و مأموریت آن صرفاً به شکل برون مرزی دنبال خواهد شد. اما جایگاهی که شبکه آی فیلم میان دارندگان گیرنده های دیجیتال پیدا کرده بود مدیران سیما را از این تصمیم منصرف کرد.

به این ترتیب دو شبکه از شبکه های سیستم دیجیتال محتوای کاملاً مشابهی داشتند و به پخش چندباره سریالهای موجود در آرشیو صدا و سیما می پرداختند. البته همزمان دیگر شبکه های داخلی و برون مرزی سیما مثل شبکه های یک، دو، سه، تهران، جام جم و حتی آموزش (!) هم همین تولیدات نمایشی را در جدول پخش خود داشتند و این باعث شده بود بسیاری از تولیدات سیما در مدت کوتاهی برای چندین و چند بار تکرار شود. این در حالی بود که پخش سریالهای قدیمی یکی از اصلی ترین بخشهای شبکه های استانی را تشکیل می دهد! ضمن اینکه اخیراً شبکه نسیم هم با پخش قطعات کوتاهی از سریالهای طنز صدا و سیما به جمع این شبکه ها اضافه شده است.

در نتیجه همه این تکرارها، آن دسته از بینندگان تلویزیون که اصلی ترین گزینه سرگرمی آنها، تماشای شبکه های سیماست و به ناچار بسیاری از این تولیدات را چندین و چند بار تماشا کرده اند، نه تنها قصه و حوادث بلکه تک تک گفتگوها و عکس العملهای بازیگران را هم ازبر شوند!

در کنار همه جنبه های منفی که پخش سریالهای تکراری دارد به نظر می رسد می توان یک جنبه مثبت هم برای این قضیه در نظر گرفت و آن چیزی نیست جز "تقویت زبان انگلیسی". دقیقاً یک سال پیش در چنین روزهایی، سازمان صدا و سیما یک شبکه دیگر را به جمع شبکه هایی که عهده دار پخش سریالهای ایرانی هستند اضافه کرد.

شبکه آی فیلم انگلیسی از اسفند ماه 91 پخش فیلم و سریالهای ایرانی را با دوبله انگلیسی آغاز کرد و حال تمام افرادی که علاقمند به یادگیری زبان انگلیسی هستند می توانند با تماشای این شبکه، زبان خود را تقویت کنند. این شبکه از روزهای دوشنبه تا پنجشنبه هر روز به نوبت شش سریال را پخش و هر شش ساعت یک بار آنها را تکرار می کند:

> فهرست و زمان پخش سریالهای شبکه آی فیلم انگلیسی <

شبکه آی فیلم انگلیسی روزهای جمعه، شنبه و یکشنبه هم علاوه بر پخش دو سریال به عنوان سریالهای آخر هفته، دو فیلم سینمایی ایرانی را هم با دوبله انگلیسی پخش می کند:

> فهرست و زمان پخش فیلمهای سینمایی شبکه آی فیلم انگلیسی <

تماشای سریالهای ایرانی از طریق این شبکه، می تواند نقش مؤثری در یادگیری و تقویت زبان انگلیسی بینندگان داشته باشد، به ویژه مخاطبانی که در نتیجه پخش چندین باره این سریالها در شبکه های دیگر، ناخواسته دیالوگها را هم حفظ کرده اند!

شبکه آی فیلم انگلیسی از طریق ماهواره های هاتبرد(12520 / عمودی / 27500)، بدر یا عربست (12073 / افقی / 27500) و نایل ست (11747 / عمودی / 27500) قابل دریافت است و در سیستم دیجیتال پخش نمی شود.

> جدول پخش روزانه شبکه آی فیلم انگلیسی <

برای اولین بار شبکه های تلویزیونی داخلی صدا و سیما از ماهواره هاتبرد قابل دریافت شدند.

از شامگاه جمعه دوم اسفند ماه 1392 پخش شبکه های تلویزیونی داخلی صدا و سیما (IRIB) از طریق ماهواره هاتبرد آغاز شد.

به دنبال رفع تحریم ماهواره ای صدا و سیما، امکان دریافت هفده شبکه سراسری به همراه هفت شبکه برون مرزی سیما از طریق ماهواره هاتبرد در مدار سیزده درجه شرقی فراهم شد. این شبکه ها بر روی فرکانس قدیمی صدا و سیما در این ماهواره (فرکانس 12437 / افقی / 29900) قرار گرفته اند.

این اولین بار است که شبکه های داخلی ایران از طریق ماهواره هاتبرد پخش می شود. سابقه پخش شبکه های صدا و سیما از این ماهواره فقط به برخی شبکه های برون مرزی محدود می شود.

شایان ذکر است دریافت شبکه های مورد اشاره در دو ماهواره هاتبرد و اینتل ست 902 با رسیورهای عادی امکان پذیر نبوده و این شبکه ها تنها با رسیورهای اچ دی قابل دریافت هستند.

هنوز درباره دایمی یا موقتی بودن پخش شبکه های داخلی از ماهواره هاتبرد خبری منتشر نشده است، اما از روز هجدهم بهمن ماه همین شبکه ها به همراه برخی شبکه های رادیویی روی ماهواره اینتل ست 902 در مدار 62 درجه شرقی نیز قرار گرفته اند. شبکه های استانی هم به تدریج در حال اضافه شدن به ماهواره اینتل ست 902 هستند. ضمناً پخش کلیه شبکه های سراسری، برون مرزی و استانی سیما کماکان از ماهواره بدر (عربست) در مدار 26 درجه شرقی ادامه دارد.

لیست شبکه های قابل دریافت صدا و سیما در ماهواره های مختلف به شرح جداول زیر می باشد: